سیستم عصبی یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین سیستم‌های بدن است که مسئول کنترل، هماهنگی و ارتباط بین اندام‌ها و عملکردهای حیاتی می‌باشد. سیستم عصبی از دو بخش اصلی مرکزی و محیطی تشکیل شده است که هر کدام شامل میلیاردها سلول عصبی و کمکی هستند. سلول‌های عصبی قادر به دریافت، ایجاد، هدایت و انتقال پیام‌های الکتریکی و شیمیایی در سیستم عصبی هستند. سلول‌های کمکی نیز نقش مهمی در حمایت، تغذیه، محافظت و تعمیر سلول‌های عصبی دارند.
بیماریهای سیستم عصبی گروهی از اختلالات هستند که باعث ناهنجاری در ساختار یا عملکرد سیستم عصبی مرکزی یا محیطی می‌شوند. این بیماری‌ها می‌توانند به دلیل عوامل مختلفی مانند ژنتیک، عفونی، آسیب‌زا، ایمنی، متابولیک، سرطانی، زوال عقل و نقایص مادرزادی ایجاد شوند. بیماریهای سیستم عصبی ممکن است باعث اختلال در عملکردهای حیاتی مانند هوشیاری، حرکت، احساس، تفکر، گفتار و حافظه شوند. برخی از بیماریهای سیستم عصبی شایع عبارتند از صرع، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، مننژیت، تومور مغزی و غیره.
بیماریهای شایع سیستم عصبی
سیستم عصبی یکی از مهم‌ترین سیستم‌های بدن است که عملکردهای حیاتی مانند هوشیاری، حرکت، احساس، تفکر، گفتار و حافظه را کنترل می‌کند. سیستم عصبی از دو قسمت اصلی سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و سیستم عصبی محیطی (اعصاب و گانگلیون‌ها) تشکیل شده است. هر دو قسمت سیستم عصبی ممکن است تحت تأثیر بیماری‌ها و اختلالات مختلفی قرار گیرند که می‌توانند علائم و عوارض جدی و گاهی مرگباری ایجاد کنند.
بیماریهای سیستم عصبی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند، از جمله عوامل ژنتیکی، ایمنی، التهابی، عفونی، سرطانی، آسیب‌های فیزیکی، سمی و متابولیکی. برخی از بیماریهای سیستم عصبی شایع عبارتند از:
صرع:
یک اختلال عصبی که با تشنج‌های ناگهانی و غیرقابل کنترل همراه است. تشنج‌ها ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز هستند. علائم صرع ممکن است شامل از دست دادن هوشیاری، لرزش، تکان، تغییرات در رفتار، احساس و حس خاص باشند. علت صرع ممکن است ناشناخته باشد یا به دلایلی مانند آسیب مغزی، تومور، عفونت، سکته مغزی یا عوامل ژنتیکی باشد.
مولتیپل اسکلروزیس (MS):
یک بیماری التهابی مزمن که باعث آسیب به پوشش میلین اعصاب می‌شود. میلین یک ماده چربی است که اعصاب را پوشش داده و به انتقال سریع سیگنال‌های عصبی کمک می‌کند. آسیب به میلین باعث کاهش یا قطع ارتباط بین مغز و بدن می‌شود. علائم MS ممکن است شامل ضعف، بی‌حسی، تغییر در بینایی، اختلال در تعادل، درد، اسپاسم، اختلال در ادرار و مدفوع، افسردگی و خستگی باشند. علت دقیق MS مشخص نیست، اما فکر می‌شود که یک بیماری ایمنی باشد که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های خود حمله می‌کند.
بیماری پارکینسون:
یک بیماری پیشرونده که باعث آسیب به سلول‌های عصبی مغز می‌شود. سلول‌های عصبی مسئول تولید دوپامین هستند، که یک نوع از مواد شیمیایی مغزی است که به کنترل حرکات صاف و هماهنگ کمک می‌کند. کاهش دوپامین باعث اختلال در حرکات و علائم دیگر می‌شود. علائم پارکینسون ممکن است شامل لرزش، سفتی، کندی، اختلال در راه رفتن، تعادل و گفتار، تغییرات در روانی، خواب و حافظه باشند. علت پارکینسون معلوم نیست، اما ممکن است عوامل ژنتیکی، محیطی و سنی درگیر باشند.
علل بیماریهای سیستم عصبی
سیستم عصبی یک سیستم پیچیده و حساس است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. برخی از علل رایج بیماریهای سیستم عصبی عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: برخی از بیماریهای سیستم عصبی به دلیل نقص یا تغییر در ژن‌های مربوط به ساختار یا عملکرد سیستم عصبی ایجاد می‌شوند. مثلاً، بیماری هانتینگتون، بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون از جمله بیماری‌هایی هستند که دارای عامل ژنتیکی هستند.
- عوامل عفونی: برخی از عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، قارچی یا انگلی می‌توانند به سیستم عصبی حمله کنند و باعث التهاب، آسیب یا نکروز بافت‌های عصبی شوند. مثلاً، مننژیت، انسفالیت، فلج اطفال، آبسه مغزی و سیفیلیس از جمله بیماری‌هایی هستند که ناشی از عفونت سیستم عصبی هستند.
- آسیب‌های فیزیکی: برخی از آسیب‌های ناشی از سانحه، ضربه، جراحی، سوختگی یا بریدگی می‌توانند باعث آسیب به سیستم عصبی مرکزی یا محیطی شوند. مثلاً، آسیب مغزی، آسیب نخاعی، شکستگی استخوان‌های گردن یا کمر، سندروم تونل کارپال و سندروم گیلن باره از جمله بیماری‌هایی هستند که ناشی از آسیب فیزیکی سیستم عصبی هستند.
- عامل ایمنی و التهابی: برخی از بیماریهای سیستم عصبی به دلیل واکنش نامناسب سیستم ایمنی بدن به بافت‌های عصبی خود یا عوامل خارجی ایجاد می‌شوند. در این حالت، سیستم ایمنی بافت‌های عصبی را به اشتباه به عنوان دشمن شناسایی کرده و به آنها حمله می‌کند. مثلاً، مولتیپل اسکلروزیس، نورومیلیت اپتیک، میاستنی گراویس و سندروم گیلن باره از جمله بیماری‌هایی هستند که ناشی از اختلال ایمنی سیستم عصبی هستند .
روش‌های تشخیص بیماریهای سیستم عصبی
بیماریهای سیستم عصبی ممکن است باعث اختلال در عملکردهای حیاتی مانند هوشیاری، حرکت، احساس، تفکر، گفتار و حافظه شوند. برای تشخیص این بیماری‌ها، نیاز به انجام آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های مختلفی است که به بررسی وضعیت سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و سیستم عصبی محیطی (اعصاب و گانگلیون‌ها) کمک می‌کنند. برخی از روش‌های تشخیص بیماریهای سیستم عصبی عبارتند از:
تصویربرداری مغز:
این روش به تولید تصاویر دقیق از ساختار و فعالیت مغز کمک می‌کند. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند سی تی اسکن (CT Scan)، ام آر آی (MRI)، پت اسکن (PET Scan) و آنژیوگرافی (Angiography) استفاده کرد. این روش‌ها می‌توانند به تشخیص بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، تومور، آسیب مغزی، آلزایمر و پارکینسون کمک کنند.
نوار مغزی (EEG):
این روش به ثبت فعالیت الکتریکی مغز با استفاده از الکترودهایی که روی سر قرار می‌گیرند، کمک می‌کند. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌هایی مانند صرع، اختلالات خواب، اختلالات شناختی و مغز مرده کمک کند.
آزمایش‌های خونی:
این روش به بررسی وجود عوامل عفونی، التهابی، ایمنی، سمی و متابولیکی که می‌توانند به سیستم عصبی آسیب برسانند، کمک می‌کند. برای این منظور، می‌توان از آزمایش‌های مختلفی مانند CBC، ESR، CRP، ANA، RF، FBS، BUN، Cr، LFT، TSH، B12، Folate و غیره استفاده کرد. این روش‌ها می‌توانند به تشخیص بیماری‌هایی مانند دیابت، مولتیپل اسکلروزیس، میاستنی گراویس، سیفیلیس و کمبود ویتامین B12 کمک کنند.
آزمایش مایع مغزی نخاعی (CSF):
این روش به بررسی ویژگی‌های شیمیایی، سلولی و میکروبی مایعی که مغز و نخاع را احاطه کرده است، کمک می‌کند. برای این منظور، می‌توان از روش لمبر پانکچر (LP) استفاده کرد که در آن یک سوزن وارد فضای بین دو مهره کمری می‌شود و مقداری از مایع برداشته می‌شود. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌هایی مانند مننژیت، انسفالیت، MS و گیلن باره کمک کند.
اولتراسوند (US):
این روش به تولید تصاویر از بافت‌ها و اعضای بدن با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا کمک می‌کند. برای این منظور، می‌توان از روش دوپلر (Doppler) استفاده کرد که در آن سرعت و جهت جریان خون در رگ‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. این روش می‌تواند به تشخیص بیماری‌هایی مانند آترواسکلروز، انسداد رگ‌های خونی، آنوریسم و امبولی کمک کند.
درمان بیماریهای سیستم عصبی
بیماریهای سیستم عصبی ممکن است باعث اختلال در عملکردهای حیاتی مانند هوشیاری، حرکت، احساس، تفکر، گفتار و حافظه شوند. برای درمان این بیماری‌ها، نیاز به انجام روش‌های درمانی مختلفی است که به بهبود وضعیت سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و سیستم عصبی محیطی (اعصاب و گانگلیون‌ها) کمک می‌کنند. برخی از روش‌های درمانی بیماریهای سیستم عصبی عبارتند از:
دارو درمانی:
این روش به مصرف داروهایی که به کنترل علائم، کاهش التهاب، مهار فعالیت ایمنی، مقابله با عفونت، کاهش رشد تومور و افزایش سطح مواد شیمیایی مغزی کمک می‌کنند، اشاره دارد. برای این منظور، می‌توان از داروهای مختلفی مانند ضد درد، ضد تشنج، ضد اسپاسم، ضد افسردگی، ضد پارکینسون، ضد آلزایمر، ضد ویروس، ضد باکتری، شیمی درمانی و اشعه درمانی استفاده کرد.
فیزیوتراپی:
این به انجام تمرینات و رفتارهای حرکتی که به بهبود عملکرد عضلانی، افزایش قدرت، انعطاف پذیری، تعادل و هماهنگی کمک می‌کنند، اشاره دارد. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند تمرینات انفرادی، گروهی، آب درمانی، الکتروتراپی و ماساژ استفاده کرد.
تحریک عصبی:
این راه به انجام تحریک الکتریکی یا مغناطیسی بر روی مناطق خاصی از مغز یا اعصاب که به کنترل حرکات، احساسات، حافظه و شناخت کمک می‌کنند، اشاره دارد. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند تحریک مغزی عمیق (DBS)، تحریک مغزی غیر تهاجمی (NIBS)، تحریک عصبی واگوس (VNS) و تحریک عصبی محیطی (PNS) استفاده کرد.
جراحی:
به انجام عمل جراحی بر روی مغز، نخاع یا اعصاب که به برطرف کردن آسیب، تومور، انسداد، آنوریسم، فشار یا اختلال ساختاری کمک می‌کنند، اشاره دارد. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند جراحی باز، جراحی استریوتاکتیک، جراحی اندوسکوپی، جراحی لیزری و جراحی رباتیک استفاده کرد .
روان درمانی:
این روش به انجام مشاوره و روش‌های روان شناختی که به کاهش استرس، افزایش اعتماد به نفس، بهبود روابط اجتماعی، مقابله با علائم و ارتقای کیفیت زندگی کمک می‌کنند، اشاره دارد. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT)، درمان گروهی، درمان خانواده، درمان بازی، درمان هنری و درمان مدیتیشن استفاده کرد.
معرفی بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت
در این بخش به معرفی ۱۰ پزشک برتر متخصص مغز و اعصاب در شهر رشت می‌پردازیم. این پزشکان با تجربه و دانش خود، می‌توانند به بیماران در درمان انواع بیماریهای مغز و اعصاب کمک کنند.
1. دکتر حمیدرضا رجبی جورشری
دکتر حمیدرضا رجبی جورشری بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت، ایشان در زمینه‌های مختلفی از جمله سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون، ام اس و بیماریهای عصبی دیگر مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، فلکه صابرین – به سمت میدان نماز – ساختمان آتیه – طبقه دهم – واحد ۴
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۱۶۴۵۲
2. دکتر کوروش بهرامی
دکتر کوروش بهرامی بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت ایشان در زمینه‌های مختلفی از جمله سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون، ام اس و بیماریهای عصبی دیگر مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، خیابان سعدی-ساختمان پزشکان آرتین-طبقه اول
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۲۷۴۹۱
3. دکتر احمدرضا پارسا مجد
دکتر احمدرضا پارسا مجد جراح و متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات ، ایشان در زمینه‌های مختلفی از جمله جراحی دیسک کمر و گردن، جراحی تومور مغز و نخاع، جراحی آرتروز و تنگی کانال نخاعی، جراحی صرع و بیماریهای جراحی مغز و اعصاب دیگر مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، چهار راه گلسار – ابتدای نواب – اولین کوچه سمت راست – ساختمان پارسا – طبقه همکف
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۲۸۱۱۱ – ۰۱۳۳۲۱۳۲۹۸۰ – ۰۹۳۶۰۷۹۷۵۶۸
4. دکتر عادل نجاتی
دکتر عادل نجاتی متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات، ایشان در زمینه‌های مختلفی از جمله درمان میگرن، درمان ام اس، درمان پارکینسون، درمان سکته مغزی، درمان صرع و بیماریهای عصبی دیگر مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، گلسار ابتدای خیابان ۷۸ روبه روی اداره پست جنب اداره اوقاف
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۱۲۵۱۶
5. دکتر میلاد جواد پور
دکتر میلاد جواد پور متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات ، نوار عصب ، عضله و نوار مغز ، ایشان دارای تخصص و تجربه در زمینه‌های مختلفی مانند صرع، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، پارکینسون، آلزایمر، میگرن، نوروپاتی، میاستنی گراویس، نارکولپسی و غیره هستند.
آدرس : رشت ، بلوار نماز – نرسیده به فروشگاه سناتور – ابتدای کوی استاد معین – ساختمان پزشکان اندیشه – طبقه ۳
شماره تماس : ۰۱۳۳۳۷۵۳۹۰۱ – ۰۹۱۱۵۶۵۴۲۴۵
6. دکتر علی آزادی
دکتر علی آزادی بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت، ایشان در زمینه‌های مختلفی از جمله سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون، ام اس و بیماریهای عصبی دیگر مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، بلوار نماز – میدان صابرین – روبروی درمانگاه صابرین ساختمان ایرانمهر- طبقه ۴- واحد ۷
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۳۵۷۱۹
7. دکتر حسام الدین اصغرنیا گورابجیری
دکتر حسام الدین اصغرنیا گورابجیری متخصص مغز و اعصاب ( نورولوژی ) ، ایشان در زمینه‌های سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون، ام اس و سایر بیماریهای عصبی، مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، گلسار،روبروی پمپ بنزین، ۸۶جنب داروخانه دکتر فخار
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۱۹۲۵۴
8. دکتر حامد رمضانی
دکتر حامد رمضانی بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت، ایشان در زمینه‌های مختلف بیماریهای عصبی، از جمله سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون و ام اس، مشاوره و درمان ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، میدان صابرین – اول بلوار نماز – ساختمان پزشکان آنیه – طبقه ۷
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۳۵۰۴۲
9. دکتر بابک بخشایش اقبالی
دکتر بابک بخشایش اقبالی متخصص مغز و اعصاب ، فلوشیپ صرع ، ایشان در زمینه‌های سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون و ام اس، به بیماران خدمات مشاوره‌ای و درمانی ارائه می‌دهند.
آدرس : رشت ، چهارراه گلسار، خیابان نواب، ساختمان نوروکلینیک
شماره تماس : ۰۹۱۱۲۳۷۱۳۶۸
10. دکتر روح الله کشیری
دکتر روح الله کشیری بهترین متخصص مغز و اعصاب در رشت، ایشان در زمینه‌های مختلف بیماریهای عصبی، به ویژه سکته مغزی، صرع، میگرن، پارکینسون و ام اس، تخصص دارند و خدمات مشاوره‌ای و درمانی ارائه می‌دهند.
آدرس : گلسار، ابتدای بلوار نماز، ساختمان پزشکان آتیه، طبقه ۸ ، واحد ۸۰۱
شماره تماس : ۰۱۳۳۲۱۳۵۰۹۴ – ۰۹۳۰۴۶۸۰۶۲۶
سخن پایانی
بیماریهای سیستم عصبی گروهی از اختلالات هستند که باعث ناهنجاری در ساختار یا عملکرد سیستم عصبی مرکزی یا محیطی می‌شوند. این بیماری‌ها می‌توانند به دلیل عوامل مختلفی مانند ژنتیک، عفونی، آسیب‌زا، ایمنی، متابولیک، سرطانی، زوال عقل و نقایص مادرزادی ایجاد شوند. بیماریهای سیستم عصبی ممکن است باعث اختلال در عملکردهای حیاتی مانند هوشیاری، حرکت، احساس، تفکر، گفتار و حافظه شوند. برخی از بیماریهای سیستم عصبی شایع عبارتند از صرع، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، مننژیت، تومور مغزی و غیره.
تشخیص و درمان بیماریهای سیستم عصبی نیاز به انجام آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های مختلفی دارد که به بررسی وضعیت سیستم عصبی مرکزی و محیطی کمک می‌کنند. برای این منظور، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند سی تی اسکن، ام آر آی، پت اسکن، آنژیوگرافی، نوار مغزی، آزمایش‌های خونی، آزمایش مایع مغزی نخاعی، اولتراسوند، دارو درمانی، فیزیوتراپی، تحریک عصبی، جراحی و روان درمانی استفاده کرد. همچنین، همکاری با پزشکان متخصص مغز و اعصاب برای انتخاب روش‌های درمانی مناسب و پیگیری وضعیت بیماران ضروری است.
